153 lata temu – 7 listopada 1867 roku w Warszawie urodziła się Maria Skłodowska – Curie, autorka pionierskich prac z dziedziny fizyki i chemii jądrowej.
Maria pochodziła ze znanej rodziny nauczycielskiej. Jej dziadek, Józef Skłodowski, był szanowanym lubelskim pedagogiem Ojciec Władysław Skłodowski był nauczycielem matematyki, fizyki i dyrektorem kolejno dwóch warszawskich gimnazjów męskich. Matka Marii była dyrektorką prestiżowej warszawskiej pensji dla dziewcząt.
Skłodowska jest dwukrotną laureatką nagrody Nobla, a zarazem pierwszą kobietą uhonorowaną tym wyróżnieniem. Jest pierwszym naukowcem uhonorowanym nagrodą Nobla z dwóch różnych dziedzin nauki. Była również pierwszą profesorką na paryskiej Sorbonie. Do jej największych dokonań należą:
- opracowanie teorii promieniotwórczości
- opracowanie technik rozdzielania izotopów promieniotwórczych
- odkrycie dwóch nowych pierwiastków: radu i polonu
W czasie I Wojny Światowej Skłodowska zdobyła 20 samochodów i zorganizowała ruchome pogotowie a aparatami Roentgena. W lipcu 1916 roku jako jedna z pierwszych kobiet zrobiła prawo jazdy, by móc prowadzić samochód. Docierała do najbardziej zagrożonych pozycji pod Verdun. Jej pogotowie znał cały front, a francuscy żołnierze wyposażone w aparaty roentgenowskie pojazdy nazywali „małymi Curie”. Przebadano w nich 10 tysięcy rannych. Oprócz tego założyła 220 stacji radiologicznych i przeszkoliła kadrę do ich obsługi. Obsłużyły one ponad 3 miliony przypadków urazów wśród francuskich żołnierzy.
Mimo, że los związał Marię z Francją zawsze utrzymywała ona ścisłe kontakty z Polską. Dzięki inicjatywie Skłodowskiej utworzono w Warszawie w 1932 roku Instytut Radowy (obecnie Centrum Onkologii).
A jak Marię Skłodowską – Curie postrzegali inni?
„Pani Curie jest – ze wszystkich ludzi na świecie – jedynym nie zepsutym przez sławę człowiekiem.”
Albert Einstein
W 2011 roku została uznana za Polkę wszech czasów w plebiscycie Muzeum Historii Polski.
